МЫЙЛА ВОСЬТӦНЫ ПОСЕВКОМЪЯС

1914 воӧдз миян Россияын зэв ёна нянь уджавлісны, тырмӧ вӧлі быдӧнлы — заводын уджалысьлы, карын олысьлы и армиялы. А война заводитчӧм бӧрын быд во нянь пондіс этшаджык воны. 1918 воын государствоыс вермис чукӧртны толькӧ 35 миллион пуд няньсӧ, а колӧ вӧлі няньыс 300 миллион пуд. Сы понда и лои тшыгъявны йӧзыслы. Бӧръя воясас эськӧ неуна содыштіс нин, да эз на тырмымӧдз ло и лоныс эз вермы. Ӧти-кӧ, ӧніӧдз на война вӧлі, государство эз вермы олӧм лӧсьӧдны заводитны кыдз колӧ; мӧд-кӧ — сизим во нин воюйтам, став ён уджалысь йӧзыс вӧлі армияын, а коймӧд-кӧ, война чӧж нинӧм выльысь эз вӧчлыны уджалан кӧлуйсӧ, важыс ставыс киссис: гӧр, пиня, чарла, коса и мукӧдтор. Водзӧ тадз овны оз позь! Ӧні война помасис, воис пӧра олӧм лӧсьӧдны босьтчыны: заводъяс, кӧрт туйяс лӧсьӧдны. Сы понда жӧ 8-ӧд Став Роч мувывса Сӧвет Съезд шуис: таво тулыс сымда нянь кӧдзны, мыйта вӧлі кӧдзӧма 1913 воын, войнаӧдз, став Россияас. Сійӧ зэв ыджыд удж. Мед эськӧ сійӧ уджсӧ бурджыка вӧчны, восьталӧны посевнӧй Комитетъяс, дженьыдджыка шусьӧ: Посевком. Посевком водзвыв арталӧ, уна-ӧ му колӧ кӧдзны, уна-ӧ кӧйдыс ковзяс быдӧнлы, уна-ӧ оз тырмы, кодлӧн эм уджалысь, кодлӧн абу, кодлӧн эм ли абу гӧр, пиня, вӧв ли мукӧдтор. Мед эськӧ кодлӧнкӧ му эз коль кӧдзтӧм, вермытӧм понда ли судзсьытӧм понда, Посевком отсалӧ сэтшӧмъясыслы. Медвойдӧр колӧ гӧрны-кӧдзны красноармееч семьялы, важ салдат семьялы, мед налӧн уджалысьтӧг муыс оз коль сёр кӧдзаӧ.

Посевкомъяс пондасны тшӧктыны дорччысьяслы дорны крестьяналы уджалан кӧлуй деньга вылӧ, быдӧнлы ӧткодя. Сійӧ жӧ пондас видзӧдны, мед сэтшӧм коланторъяс, шуам, кӧрта кӧлуй, разӧдчӧ бура, сэтшӧм костын, кодлы збыльысь колӧ. Со мыйта удж Посевкомъяслы. Веськаласны кӧ сэтчӧ шань йӧз, старатливӧй мужикъяс, удж сэні мунас бура.

Нывбабаяс, олысьяс, вермытӧмъяс, ӧтувтчӧй, отсалӧй Посевкомъяслы уджавны. Онӧ кӧ вермӧй асьныд уджавныд — корӧй отсӧг и асьныд отсалӧй тіян дорысь вермытӧмлы.

Ӧтувтчам кӧ, пондам кӧ отсавны мӧда-мӧдлы, ӧдйӧджык вермам петны гӧль олӧмсьыс.

Педӧр Якӧ.